De Pamir Highway is voor veel mensen onbekend terrein. Toch zijn er ieder jaar reizigers vanuit de hele wereld die het erop wagen om deze prachtige, maar ook erg moeilijk begaanbare weg af te leggen. De Pamir Highway is een stuk snelweg, de M-41 in Kirgizië en Tadzjikistan. Een deel van de Pamir Highway is zo dicht langs de Afghaanse grens dat je kunt zwaaien naar de Afghanen. Het is daarnaast de tweede hoogste snelweg ter wereld.

Pamir Highway, alles wat je moet weten

‘Snelweg’ is misschien het verkeerde woord want echt snel zal het meestal niet gaan. Bij snelweg denken wij in Nederland aan een mooi stuk asfalt met een vangrail en straatlantaarns. Denk bij de Pamir Highway aan kilometerslange onverharde wegen, grote gaten in de weg, scherpe stenen, los zand en af en toe een rivier die je moet oversteken.

Een uitdaging dus, maar wel een prachtige uitdaging. In deze blog vertellen we je alles wat je moet weten over de Pamir Highway.

• Van waar tot waar loopt deze weg
• Mogelijke routes
• Hoe (slecht) zijn de wegen
• Hoe lang doe je er over
• Manieren om deze weg af te leggen
• Visums, bewijzen en vergunningen
• Grensovergangen en controleposten
• Voorbereiding en tips
• Tanken onderweg
• Accommodaties en overnachtingen
• Bezoek aan Afghanistan
• Beste reistijd
• Veiligheid

Een deel van de ‘snelweg’

Als je op zoek bent naar een luxe vakantie waar alles voor je wordt gedaan dan is de Pamir Highway niets voor jou. Avonturiers die van een uitdaging houden: lees verder.

Van waar tot waar loopt de Pamir Highway?

De Pamir Highway loopt van Osh tot aan Dushanbe. Osh is een stad in Kirgizië dicht bij de grens van Oezbekistan. Dushanbe is de hoofdstad van Tadzjikistan. Als je de volledige route aflegt, ga je dus van Osh naar Dushanbe (of andersom).

Je kunt er ook voor kiezen om maar een deel van de route te rijden. Veel reizigers met wat minder tijd rijden vanuit Osh naar Khorog (Tadzjikistan) en terug naar Osh. Op de kaart hieronder zie je de complete route in het rood aangegeven.

Je kunt zelf kiezen hoe ver je gaat en welke route je precies neemt. Hieronder lichten we kort de bekendste routes toe.

TIP ♥ – als je wat minder tijd hebt, of geen zin om de hele route af te leggen van Osh tot Dushanbe, kun je ook van Osh naar Khorog rijden en via een andere route terug naar Osh

Starten in Osh of in Dushanbe

Je kunt in Osh of in Dushanbe starten. Dat is ook een logische start omdat de faciliteiten daar veel beter zijn dan de andere plaatsen op de route. Je kunt dan voordat je start nog even uitrusten van de vlucht of de laatste boodschappen doen voor onderweg.

Sommige mensen kiezen ervoor om in Dushanbe te starten omdat je dan minder snel in hoogte stijgt. Als je in Osh start, ga je namelijk al redelijk snel boven de 4000 meter.

De Pamir Highway is de tweede hoogste snelweg ter wereld. Aardig wat delen bevinden zich boven de 3000 meter en er zijn zelfs delen boven de 4000 meter.

Van Nederland naar Dushanbe of Bishkek

Vanuit Nederland of België vlieg je waarschijnlijk naar Dushanbe, de hoofdstad van Tadzjikistan, of naar de hoofdstad van Kirgizië: Bishkek. Hoewel het een prachtige route is over land van Bishkek naar Osh is het voor sommigen het makkelijkste om te vliegen.

Vanuit Bishkek kun je heel goedkoop (ongeveer €50) naar het startpunt Osh vliegen. De vlucht duurt maar 40 minuten. Als je een auto huurt is het soms handiger om in Bishkek te starten maar dat is niet altijd het geval. We zullen verderop in deze blog dieper ingaan op het huren van een auto.

Mogelijke routes

Je kunt uiteraard afwijken van de route die de meeste mensen nemen. Er zijn prachtige dorpjes, valleien en bergpassen te vinden als je van de ‘standaard’ route afwijkt. We focussen in deze blog op de standaard route (in het rood aangegeven op de kaart) waarbij je van Osh naar Dushanbe rijdt (of andersom).

Bij de standaard route zijn er twee keuzes die je moet maken:

Noordelijke route

Tussen Alichur en Khorog via de Whakan vallei (zuidelijke route) of via de Koitezek pas: de noordelijke weg. Deze keuze hoef je niet te maken als je van Osh naar Khorog rijdt en terug. Je kunt dan bijvoorbeeld op de heenweg via de Koitezek pas gaan, en op de terugweg via de Whakan vallei.

Als je de keuze wel moet maken, adviseren wij om via de Whakan vallei te reizen. Hoewel deze route slechter begaanbaar is, is het werkelijk schitterend. Je kunt dan ook Afghaanse dorpjes zien liggen, net over de grens

Zuidelijke route

Tussen Dushanbe en Qalai Khumb via Kolob (zuidelijke route) of rechtstreeks. De noordelijke route is iets korter, maar wel een stuk moeilijker begaanbaar dan de zuidelijke route. De zuidelijke weg is veel beter onderhouden (daar stopt de overheid meer geld in dan de noordelijke route), maar minder spectaculair qua natuur en vergezichten.

Het is een kwestie van voorkeur…

Dit zijn uitzichten die je niet elke dag tegen komt

Hoe (slecht) zijn de wegen?

De kwaliteit van de wegen op de Pamir Highway verschilt nogal. Het ene moment rijd je over een uitstekend stuk asfalt, het andere moment rijd je over stukken met diepe gaten, of alleen maar over zand of scherpe stenen. Hieronder een overzicht van de kwaliteit van de wegen op de route:

• Van Osh naar Sary-Tash: Goed. Het is hier voornamelijk asfalt. Je kunt hier goed doorrijden.
• Van Sary-Tash naar Karakul: Van Sary-Tash tot de grens is het goed asfalt. Vanaf de grens tot aan Karakul is het afwisselend. Er zijn overwegend meer gaten in de weg te vinden op dat stuk, maar je kunt redelijk goed doorrijden.
• Van Karakul naar Murghab: Redelijk. Ook hier vooral asfalt. Toch heb je op dit stuk ook een gedeelte met vervelende ‘washboard-roads’. Washboard-roads zijn wegen die heel erg trillen omdat de ondergrond hard en gerimpeld is, net zoals het oppervlak van een wasbordje. Daarom de naam. Op dit soort wegen kunnen zelfs je ramen kapot trillen, dus doe je ramen dicht als je hierover rijdt.  Je gaat in dit gedeelte de Ak-Baital pas over. Dit is het hoogste stuk van de route. Daar zijn onverharde en zandwegen.
• Van Murghab naar Alichur: Goed. Grotendeels geasfalteerd. Er zitten hier wel regelmatig enorme gaten in de weg.
• Van Alichur naar Khorog via de Wakhan Vallei: Slecht. Met name zandwegen, met scherpe stenen. Hier heb je ook te maken met wat diepe afgronden waar je niet met twee auto’s tegelijk kan rijden. Ook zijn er stukken waar je te maken krijgt met los zand waar je moet opletten. En ook hier heb je helaas ook regelmatig te maken met ‘washboard-roads’.
• Van Alichur naar Khorog via de Koitezek pas: Redelijk. Over het algemeen goed geasfalteerd, opnieuw veel gaten in de weg en bij de Koitezek pas is een zandweg met hier en daar scherpe stenen
• Van Khorog Qalai Khumb: Slecht. Het is met name onverhard of oud asfalt met gaten. Op dit stuk heb je ook erg smalle wegen waar je niet kan inhalen.
• Van Qalai Khumb naar Dushanbe via Kolob (zuidelijke route): Goed. In het begin onverhard maar na ongeveer 50 kilometer geasfalteerd en goed te doen.
• Tussen Qalai Khumb en Dushanbe via de Tavildara pas (noordelijke route): Slecht. Veel gaten in de weg en met name slechte, onverharde wegen

Hoe lang doe je over de Pamir Highway?

Je kunt van Osh naar Dushanbe rijden in 4 of 5 dagen. Je zit dan wel echt de hele dag in je auto, stopt onderweg alleen als het noodzakelijk is en neemt alleen de kortste en beste wegen. Als je van Osh naar Dushanbe wil reizen op een rustig tempo kun je het in 14 tot 18 dagen doen.

Van Osh naar Osh (via Khorog) is ongeveer in 10 tot 14 dagen te doen. Het aantal dagen hangt af van hoe snel je over de slechtere wegen durft te rijden en of je nog wandelingen in de prachtige natuur wilt maken. Ons advies is om rustig te rijden, af en toe te wandelen en te genieten.

TIP ♥ – plan wat extra dagen, want vertraging in je planning heb je snel op de Pamir Highway. Bijvoorbeeld door autopech, hoogteziekte of de wegen vallen erg tegen.

De Pamir Mountains onderweg

Manieren om de Pamir Highway af te leggen

Er zijn veel manieren om de Pamir Highway af te leggen. Je kunt je bijvoorbeeld aansluiten bij een georganiseerde groepsreis met 4×4 (vierwiel-aangedreven) auto’s. Je kunt ook liftend de Pamir Highway over.

Tegenwoordig gaan er ook steeds meer mensen ‘gewoon’ op de fiets. De ene manier is nog uitdagender dan de ander. Veel mensen huren een 4×4 wagen en rijden zelf.

Hieronder de verschillende manieren en bijhorende opties op een rij:

• Auto huren
• Chauffeur inhuren
• Liften
• Groepsreis/gedeelde auto
• Fietsen
• Motor

#1 Een auto huren

Op de Pamir Highway kom je lokale mensen tegen die in oude Lada’s rijden. Het is mogelijk om de route in een ‘normale’ auto af te leggen, maar de kans dat je autopech krijgt is groot. We raden aan om een verhoogde 4×4 auto te huren, en dan nog heb je kans dat het mis gaat.

Kosten

Een normale 4×4 auto kost ongeveer tussen de US$70 en US$100 per dag inclusief reservewiel(en), gereedschap, jerrycans et cetera. De meeste verhuurbedrijven bevinden zich in Bishkek. Je kunt ervoor kiezen om je auto te laten bezorgen in Osh vanaf Bishkek.

Dat kan wel prijzig zijn. In Osh kun je ook auto’s huren, maar daar zijn wat minder verhuurbedrijven. Boek op tijd, zeker rond het hoogseizoen (juni t/m september).

Tumar Travel

Als je op zoek bent naar een 4×4 auto waar je ook in kunt slapen, zoals een Mitsubishi Delica, kunnen we aanraden om Tumar Travel te contacteren. Tumar Travel bevindt zich in Bishkek. Ze hebben misschien niet het grootste wagenpark, maar de auto’s die ze verhuren zijn erg betrouwbaar.

De eigenares (Anna) spreekt goed Engels en haar man Igor weet veel van auto’s en alles over de Pamir Highway. Ze zijn (bijna altijd) bereikbaar via WhatsApp, erg betrokken en niet zo commercieel ingesteld als sommige andere verhuurbedrijven.

TIP ♥ – bekijk hier hun website

We hebben geen enkel probleem gehad met onze 4×4 Mitsubishi Delica. We zijn onderweg heel veel mensen met autopech tegengekomen. Lekke banden, lekkages, et cetera.

#2 Zelf rijden of een chauffeur inhuren

Er zijn genoeg mensen die de route zelfstandig afleggen, zonder chauffeur. Het is dus geen must om een chauffeur te hebben. Toch kun je ervoor kiezen om een chauffeur bij je auto te huren. Zeker als je je bijvoorbeeld niet comfortabel genoeg voelt om op lastige wegen te rijden, of je vindt het fijner dat er iemand bij is die de Pamir Highway en de taal kent.

De route vinden zal geen probleem zijn, dus daar hoef je niet per se een chauffeur voor in te huren. Als je een auto + chauffeur inhuurt variëren de kosten nogal. Het hangt van de chauffeur en uiteraard van het type auto af.

Er is een poule aan chauffeurs en elk jaar zijn de beste chauffeurs met de beste auto’s het eerste uitverkocht. Dus wees op tijd met boeken. De kosten voor het huren van een auto inclusief chauffeur variëren tussen de 120 en 200 dollar per dag.

TIP ♥ – soms kan de chauffeur ook meteen je gids zijn. Dit is handig als je bijvoorbeeld wilt gaan wandelen in de bergen, want de gids weet de beste wandelingen, maar de gids kan ook zorgen voor de juiste accommodaties.

#3 Liften

Een enkeling legt de route af door te gaan liften. Dit is zeker te doen, maar het is niet de snelste manier aangezien er maar weinig auto’s langsrijden. Op sommige plekken duurt het echt uren voordat er een auto voorbijrijdt. En dan hopen dat je mee mag of de auto niet te vol is…

Het voordeel is wel dat de auto’s die voorbijrijden, vaak allemaal dezelfde route rijden. Dus als je geluk hebt en je wordt opgepikt, kun je vaak een flink stuk meerijden. Als je met lokale mensen mag meerijden, kan het zo zijn dat ze toch wat geld verwachten.

Zorg dat je vooraf goed duidelijk maakt dat je kosteloos wilt meerijden, om gedoe te voorkomen. Uiteraard is het wel zo netjes om de mensen iets te geven als je mee hebt mogen rijden.

De omgeving is net zo mooi als de snelweg!

#4 Groepsreis/gedeelde auto

Elk jaar zijn er genoeg mensen die willen aansluiten bij andere avonturiers. Om kosten te besparen of gewoonweg voor de gezelligheid delen reizigers regelmatig een auto met chauffeur. Je betaalt namelijk per auto en chauffeur, en niet per deelnemer.

Zo kun je al een 7-daagse tocht maken voor minder dan €400.

Via Visit Alay kun je je bijvoorbeeld aanmelden voor zo’n groepsreis. Je kunt ook ter plekke in Kirgizië op zoek naar reizigers om een auto te delen. Je kunt dan bijvoorbeeld in Osh bij de CBT (Community Based Tourism) terecht om je in te schrijven.

TIP ♥ – CBT is opgericht voor toeristen en organiseert tours, accommodaties, gidsen in de omgeving. Ze spreken daar vloeiend Engels.

#5 Fietsen

Elk jaar stijgt het aantal fietsers dat de Pamir Highway trotseert. Als je een ervaren fietser bent, en je houdt van het ultieme avontuur, moet de Pamir Highway op je lijstje komen te staan. Vooral de hoogte, de wind en steile beklimmingen in combinatie met de beperkte faciliteiten maken de tocht een ware uitdaging.

Menig fietser breekt een derailleur onderweg en er zijn geen fietsenzaken. Zorg dus dat je fiets in goede staat is en dat je reserveonderdelen en gereedschap bij je hebt. Zeker als je met de fiets gaat, is het goed om na te denken over de route.

Als je in Osh start en naar Dushanbe fietst heb je meer last van tegenwind. Daarnaast kun je sneller last krijgen van hoogteziekte vanwege de snelle stijging.

Vanwege de beperkte faciliteiten onderweg adviseren we je om een fles met waterfilter te kopen zodat je onderweg uit riviertjes water kunt drinken.

#6 Motor

De Pamir Highway afleggen is een droom voor veel motorrijders. Als je een beginnende motorrijder bent, is het goed om met wat meer ervaren motorrijders mee te gaan. Zorg ook dat je genoeg reserveonderdelen meeneemt.

Als motorrijders zijn sommige stukken sneller af te leggen omdat je makkelijker de gaten in de weg kan ontwijken.

Je komt genoeg fietsers tegen

Visums, bewijzen en vergunningen

Als je de Nederlandse of Belgische nationaliteit hebt, en je wil de Pamir Highway afleggen, heb je een visum van Tadzjikistan en een GBAO-vergunning nodig. Als je met een auto of motor gaat, heb je naast geldige autopapieren ook een internationaal rijbewijs nodig.

Een internationaal rijbewijs is in Tadzjikistan vereist, in Kirgizië niet. Het kan wel zo zijn dat het autoverhuurbedrijf in Kirgizië dit verplicht stelt. Een visum is voor Kirgizië niet nodig als je minder dan 60 dagen blijft. Je moet je wel registreren bij de douane.

Het visum van Tadzjikistan is wel vereist en kun je op verschillende manieren verkrijgen. Voor elk van deze manieren moet in ieder geval je paspoort nog minimaal 6 maanden geldig zijn en twee lege pagina’s bevatten.

TIP ♥ – het visum is 45 dagen geldig en je kunt er het land eenmaal mee betreden.

Dit zijn de makkelijkste manieren om het visum voor Tadzjikistan te verkrijgen:

VOA (Visum On Arrival)

Als je in Tadzjikistan start, kun je een VOA (Visum On Arrival) krijgen. Dit kan bij aankomst op de vliegvelden van Dushanbe en Khujand. Je registreert je bij de douane en krijgt het meteen mee. Het visum kost 50 Amerikaanse dollar.

e-visa

Europeanen kunnen het visum sinds 2016 ook online aanvragen. Dit heet een e-visa. Het e-visa kost (net als het VOA) 50 Amerikaanse Dollar. Je betaalt met je creditcard. Via deze website kun je de aanvraag doen.

Doe dit tijdig, want het kan even duren voordat je het visum ontvangt. Soms ontvang je het na 2 of 3 werkdagen, maar het kan ook een week of zelfs twee weken duren. Zeker als het hoogseizoen is (in de zomer) of als er een belangrijk politieke gebeurtenis plaatsvindt duurt het langer.

De overheidswerkers worden dan namelijk voor andere werkzaamheden ingezet. Houdt er ook rekening mee dat er niks met je aanvraag gebeurt tijdens het weekend en feestdagen.

BELANGRIJK: zorg dat je je e-visa met je GBAO-vergunning (met stempel!) meerdere keren (minimaal 5x) uitprint. Bij de controleposten (checkpoints) willen ze nog wel eens je kopietje innemen. Deze stempel krijg je pas als je de grens van Tadzjikistan overgaat, dus kom je vanuit Osh, dan kan je pas in Murghab de kopietjes maken.

Ambassade

Je kunt het visum ook aanvragen door een bezoek te brengen aan de ambassade van Tadzjikistan in Bishkek. Je moet je paspoort meenemen, twee paspoortfoto’s en een kopie van je ontvangen douanestempel van Kirgizië.

De kosten zijn US$50. Het adres is: 36 Karadarynskaya, Bishkek, Kirgizië

GBAO-vergunning

De GBAO-vergunning is vereist. GBAO staat voor Gorno-Badakhshan Autonomous Oblast. Gorno-Badakhshan is een autonome regio in Tadzjikistan. Om hier doorheen te kunnen reizen heb je een vergunning nodig.

De vergunning is makkelijk aan te vragen via dezelfde website als het visum voor Tadzjikistan. Je vinkt tijdens de visumprocedure aan dat je ook de GBOA-vergunning wilt aanvragen. De kosten voor deze vergunning: US$20.

Wettelijke autopapieren

Met de auto of motor heb je de wettelijke autopapieren nodig. Huur je een auto? Dan krijg je standaard de papieren om in het land van verhuur te kunnen rijden. Als je de grens oversteekt, geef dit dan goed aan, zodat het autoverhuurbedrijf je de juiste papieren mee kan geven.

Je moet een import taks betalen als je vanuit Kirgizië de grens over steekt naar Tadzjikistan, als je geen Tadzjieks nummerbord hebt. Het bedrag voor een auto is afhankelijk van de omvang en type voertuig en bedraagt tussen de US$25 en US$50.

Voor een motor/auto betaal je US$10. Je voertuig mag dan maximaal 16 dagen in Tadzjikistan zijn. Je kunt deze periode verlengen bij het douane kantoortje in Khorog. Sommige mensen verlengen niet terwijl ze langer blijven dan 16 dagen. Ze gokken erop dat ze de douanier bij de grens tussen Tadzjikistan en Kirgizië met wat geld kunnen ‘overtuigen’.

TIP ♥ – betaal de import taks van je voertuig in Tadzjiekse Somoni. Dit is vaak goedkoper dan in Amerikaanse dollars.

Grensovergangen en controleposten

Houd er rekening mee dat de grens oversteek tussen Kirgizië en Tadzjikistan tijd kost. Zeker in het hoogseizoen. Het kan soms zelfs 2 of 3 uur duren. Dit komt onder andere omdat alles handmatig moet worden geregistreerd, en alles uitgebreid gecontroleerd wordt.

Daarnaast is het tempo waarin de douaniers werken niet bepaald hoog. Sinds enkele jaren zijn de douaniers bij de grensovergangen niet meer zo corrupt als voorheen. Met name de douaniers van Tadzjikistan wilden nog weleens vragen om een extraatje. Toch is de corruptie nog niet helemaal verdwenen.

Bij de grens van Tadzjikistan is er aan de rechterkant op het heuveltje een hokje waar je soms heengebracht wordt (oogpunt: als je vanuit Kirgizië komt aangereden). Daar willen ze je nog weleens wat documenten aansmeren die je niet nodig hebt. Dit kan bijvoorbeeld een certificaat voor je auto zijn, of een zogenaamd verplichte extra verzekering.

Zorg vooraf dat je weet welke papieren je nodig hebt zodat je niet onzeker overkomt. Bedank beleeft voor de extra documenten, ook al dringen ze intens aan en dreigen ze dat je anders niet Tadzjikistan in komt.

Na een tijdje geven ze op en laten ze je door. Of je kunt ervoor kiezen om gewoon te betalen. Dit zie je veel mensen doen, omdat het sneller is en minder gedoe.

LET OP: Bij de grensovergang wil men je nog wel eens onder druk zetten om meer documenten of vergunningen aan te schaffen dan je nodig hebt. Je hoeft van Kirgizië naar Tadzjikistan alleen de import taks te betalen voor je auto/motor. Daarnaast heb je alleen maar nodig: paspoort, visum, GBAO-vergunning, rijbewijs en je auto- of motorpapieren.

De douaniers registreren alles handmatig. Dit kost al met al veel tijd, houd daar rekening mee

Onderweg zijn er verschillende controleposten waar je moet aantonen dat je de juiste papieren hebt. Zorg dat je je visum, GBAO-vergunning, rijbewijs, auto- of motorpapieren bij de hand hebt. Bij de controleposten is tegenwoordig geen enkele sprake meer van corruptie. Die tijd is gelukkig voorbij.

Voorbereiding en tips

Het is onmogelijk alle risico’s af te dekken als je de Pamir Highway aflegt. Toch kun je het jezelf wel wat makkelijker maken door je goed voor te bereiden. Vergeet niet dat de Pamir Highway heel afgelegen ligt en dat je zelfs met een plaatselijke simkaart op de meeste plekken geen bereik hebt. Je kunt dus niet net als in Nederland even de ANWB bellen.

Als je autopech hebt, heb je echt pech. Bereid je dus goed voor. Zeker als je zonder gids of chauffeur op pad gaat.

Los van de standaard reistips zoals ‘zet je pinpas op buitenland’ en ‘zorg dat je goed verzekerd bent’ hebben wat specifieke tips voor de Pamir Highway. De tips zijn soms alleen van toepassing als je een auto huurt zonder chauffeur. Als je namelijk een chauffeur of gids hebt, zijn sommige problemen niet van toepassing.

#1 Pin op tijd en veel!

Je hebt alleen in de grotere steden zoals Osh en Dushanbe pinautomaten. Zorg dat je dus voldoende cash (!) geld meeneemt. En niet alleen Amerikaanse dollars of euro. Zorg dat je Kirgizische Som en Tadzjiekse Somoni hebt. In sommige kleinere plaatsen onderweg zijn wisselkantoren maar reken daar niet te veel op.

Reken dus niet alleen kosten voor eten, drinken, overnachtingen en tanken. Neem ook geld mee in het geval er iets gebeurt, bijvoorbeeld als je autopech krijgt.

#2 Neem een creditcard mee

Als je een creditcard zoals VISA of Mastercard hebt, neem deze dan mee. In dit soort landen is het vaak makkelijker om een bank te vinden waar je met VISA of Mastercard kan pinnen dan bijvoorbeeld met Maestro

#3 Neem warme kleding mee

Neem warme kleren mee. Niets verandert zo vaak als het weer in de bergen. Een dag op de Pamir Highway kan alle seizoenen bevatten. Je kunt je dus ’s ochtends verbranden door de felle zon, ’s middags door de sneeuw moeten rijden en ’s avonds in de regen bij je guesthouse aankomen.

Regelmatig zie je dat mensen zich verkijken op het weer en de temperaturen.

TIP ♥ – vooral ’s nachts koelt het enorm af. Midden in de zomer kan de temperatuur dan tot het vriespunt of lager dalen

#4 Zorg voor medicijnen

Neem medicijnen ter preventie en behandeling van hoogteziekte mee. Vanaf 2500 meter kunnen mensen last krijgen van hoogteziekte. De Pamir Highway is de tweede hoogste snelweg ter wereld, en bevindt zich op veel gedeeltes boven de 3000 of 4000 meter.

Diamox is een veelgebruikt medicijn om hoogteziekte te voorkomen en/of verschijnselen te verminderen. Vraag altijd bij de GGD of bij je arts om advies voordat je dergelijke medicijnen aanschaft en zorg dat je de symptomen herkent. Het is tijdens de trip belangrijk dat je heel veel water drinkt om hoogteziekte te voorkomen en/of verschijnselen te verminderen.

Drink meerdere liters water per dag

#5 Neem genoeg water mee

Dat brengt ons naar dit advies: Neem vooraf dan ook genoeg water mee, want onderweg is het niet overal even makkelijk om water te vinden in kleine winkeltjes. Bij de supermarkt in grotere steden kun je grotere tonnen water kopen (5 of 10 liter).

#6 Zorg dat je basiskennis hebt

Zorg dat je basiskennis hebt van je voertuig en het bijgeleverde gereedschap. Dit geldt vooral als je een auto huurt. Het is dus niet alleen kennis van auto’s en gereedschap in het algemeen. Met name ook van het specifieke voertuig en het specifieke gereedschap dat je gebruikt tijdens je reis.

Het kan bijvoorbeeld zijn dat je in Nederland weleens een band verwisseld hebt en daar je eigen krik voor hebt gebruikt. Het is balen als je een lekke band krijgt, en dat je van tevoren niet even de krik van het verhuurbedrijf gecontroleerd hebt en begrijpt hoe deze werkt.

Het werkt daar vaak net iets anders. De auto’s die verhuurd worden voor de Pamir Highway zijn vaak 4×4 auto’s. Als je bijvoorbeeld niet weet welke versnellingen je moet gebruiken bij verschillende terreinen, kan dit tot autopech leiden. Zorg dus dat je weet wanneer je bijvoorbeeld 4H, 2L of 4L moet gebruiken.

We adviseren je om niet alleen te snappen hoe je auto werkt, maar ook hoe je ‘kleine’ problemen moet oplossen. Onder kleine problemen verstaan we bijvoorbeeld een lekke band, een kapotte lamp, een oververhitte motor of vastzitten in los zand

#7 Zorg voor reserveonderdelen

Zorg dat er voldoende reserveonderdelen aanwezig zijn in je auto. Dus twee reservebanden, genoeg zekeringen, et cetera.

#8 Wat te doen bij pech

Stem vooraf goed met het autoverhuurbedrijf af wat je moet doen bij pech. Sommige autoverhuurbedrijven hebben een netwerk van lokale mensen/garages en kunnen deze inschakelen bij pech.

#9 Zorg voor reserve papieren

Zorg dat je overal een paar fysieke en digitale kopietjes van hebt: van je paspoort, je rijbewijs, je e-visa, je GBAO-vergunning, autopapieren, et cetera.

Enerzijds omdat je de originele documenten soms niet wil afgeven aan een mogelijk corrupte agent. Anderzijds omdat je een probleem hebt als je bijvoorbeeld je GBAO-vergunning of e-visa kwijtraakt. Dit is echt een gevalletje: beter te veel dan te weinig.

#10 Download een vertaal app

Download een vertaal app en ook de talen. Download niet alleen de Google Translate app, maar zorg ook dat je de taal gedownload hebt. In dit geval kom je erg ver met de Russische taal in zowel Kirgizië en Tadzjikistan.

TIP ♥ – installeer vooraf ook het Russische toetsenbord op je telefoon anders kan alleen jij iets typen naar de plaatselijke bevolking, en niet andersom.

#11 Download de kaart en route

Download de kaart en route vooraf op je telefoon of tablet. Gebruik een app waarmee je ook offline kan navigeren, zoals Google Maps of Maps.me (MapsWithMe). Je kunt daarnaast ook in Osh of Dushanbe kaarten kopen van de route, maar deze zijn vaak wel prijzig

Onderschat afstanden niet. Soms ben je de hele dag kwijt om een stuk van 150 kilometer af te leggen, omdat de wegen zo slecht zijn.

#12 Koop een lokale simkaart

Koop een lokale simkaart van Tadzjikistan. Als je in Dushanbe start kun je daar een simkaart kopen. Als je in Osh start kun je daar een SIMkaart halen. De eerstvolgende mogelijkheid is in Murghab. Je betaalt ongeveer 3,50 euro voor een simkaart met 1 gigabyte aan internet en wat belminuten. Je hebt lang niet overal bereik op de route, maar in de dorpjes en grotere steden kun je vaak wel een berichtje versturen.

#13 Geniet!

Zorg dat je genoeg tijd neemt om te genieten van de route. Je kunt beter een kortere route rustiger afleggen (bijvoorbeeld van Osh naar Khorog en terug) dan gehaast van Osh naar Dushanbe rijden omdat je de auto maar een week gehuurd hebt. Neem de tijd, ga hiken, bezoek kleine dorpjes onderweg en geniet van de bijzondere route. En reken op vertraging (door autopech, hoogteziekte, et cetera…)

Het telefoonwinkeltje in Murghab is een omgebouwde zeecontainer. Het winkeltje ligt bij de plaatselijke bazaar.

Mocht je ondanks je goede voorbereidingen in de problemen komen, wees gerust: de lokale mensen zijn enorm behulpzaam. Iedereen snapt dat de je geholpen moet worden als je in de problemen zit op de Pamir Highway.

Ook andere reizigers zullen je niet blind voorbijrijden als ze zien dat je in de problemen zit. Iedereen helpt elkaar.

TIP ♥ – iedereen helpt elkaar op de Pamir Highway, omdat je van elkaar afhankelijk bent. Rij dan ook niet zomaar door als je bijvoorbeeld een eenzame fietser met de fiets in de hand ziet lopen. Vraag even of het goed met ze gaat en of ze iets nodig hebben. Je zult zien dat ze je dankbaar zijn.

Tanken onderweg

Je kunt onderweg niet overal tanken. We adviseren je om sowieso jerrycans mee te nemen, voor het geval dat. Tenzij je een ingebouwde reservetank in je auto hebt, dan red je het meestal wel van tankstation tot tankstation. Op het kaartje aan het begin van deze blog hebben we aangegeven waar je in ieder geval kunt tanken.

Er is een verschil tussen de beschikbaarheid van benzine en diesel. Benzine is een stuk makkelijker aan te komen op de Pamir Highway. Diesel is wat schaarser.

En het wil nog wel eens gebeuren dat er geen diesel meer beschikbaar is bij sommige tankstations. Diesel is daarnaast ook goedkoper in Kirgizië dan in Tadzjikistan, dus haal daar je voordeel uit. De tankstations onderweg zijn niet bepaald de tankstations die wij kennen in Europa.

Sommige lijken er wel op, maar zeker in de wat kleinere plaatsjes is het anders. Daar zie je dat de benzine of diesel gewoon in een grote opslagcontainer zit. De brandstof wordt dan met behulp van een emmertje in je auto gegoten. De kwaliteit van de benzine en diesel is onderweg ook twijfelachtig.

Er gaan verhalen rond dat de brandstof wordt aangemengd. Maar je hebt waarschijnlijk geen andere keuze. De prijs van benzine per liter is rond de 0,50 euro in Kirgizië en 0,70 euro in Tadzjikistan.

Diesel in Kirgizië is ongeveer 0,60 euro per liter en tussen de 0,80 en 0,90 euro per liter in Tadzjikistan. Overigens, de regel in Kirgizië en Tadzjikistan is: eerst betalen, en dan krijg je je brandstof.

TIP ♥ – gooi je tank en jerrycans vol in Kirgizië als je daar start. De brandstofprijzen zijn daar een stuk aantrekkelijker.

De brandstof wordt met behulp van een emmertje in je auto gegoten

Accommodaties en overnachtingen

Verwacht onderweg geen viersterrenhotels waar je roomservice kunt bestellen. De accommodaties onderweg zijn simpel en degelijk. De wat bekendere hotels, zoals het ‘Pamir Hotel’ in Murghab kunnen volgeboekt zijn in het hoogseizoen. Maar je kunt genoeg accommodaties vinden onderweg.

Je hoeft dus in principe niet vooraf te reserveren.

De kosten voor een overnachting zijn gemiddeld tussen de €10 en €25. Als je een auto hebt waarin je kunt slapen, kun je ‘s avonds op een rustige plek (die zijn er genoeg) gewoon je auto ergens parkeren. Bij de meeste accommodaties kun je ook voor een paar euro je auto parkeren en dan in je auto slapen.

Je hebt dan het voordeel dat je ’s morgens kunt ontbijten bij de accommodatie en hun wc en douche kan gebruiken (soms tegen een extra meerprijs). Je kunt ook gaan wildkamperen. Veel fietsers doen dit. Hou er wel rekening mee dat je zo laag mogelijk kampeert in verband met hoogteziekte.

De ‘hotels’ zijn allesbehalve luxe en de faciliteiten zijn minimaal. Je mag blij zijn als je elektriciteit en warm water hebt

Rare tijdzones

Als je een analoog horloge hebt en een telefoon die automatisch van tijdzone verandert, kun je onderweg nog wel eens voor een gekke situatie komen te staan. Je horloge staat dan niet gelijk aan je telefoon, terwijl je toch echt je klok op Tadzjiekse tijd had gezet.

Dit komt omdat de tijdzones in het oosten van Tadzjikistan veranderen. Normaal gesproken is het in Tadzjikistan een uur eerder dan in Kirgizië. Maar als je in de Murghab regio bent, is de tijd gelijk aan die van Kirgizië.

Bezoek aan Afghanistan

Je kunt je Pamir Highway trip nog wat spannender maken. Je kunt vanuit Tadzjikistan de grens over naar Afghanistan. Niet heel veel reizigers doen dit, vanwege de tijd en veiligheid, maar er zijn mogelijkheden om dit te doen.

Je zult dan wel een aantal zaken vooraf goed geregeld moeten hebben.

Visum

Ten eerste moet je zorgen dat je een ‘double-entry’ visum hebt van Tadzjikistan (of twee keer een ‘single-entry). Veel mensen vergeten dit. Daarnaast heb je uiteraard een visum nodig voor Afghanistan. Je kunt dit vooraf in Nederland of België regelen.

Een andere optie is om dit bij het Afghaanse consulaat in Khorog te doen. Vanuit daar vertrekken ook de meeste tripjes naar Afghanistan. Omdat de Taliban iets verderop landinwaarts aan de macht is, zal je tijdens je trip niet heel ver Afghanistan in reizen.

Je zult met name in de buurt van Ishkoshim blijven. Onderzoek voordat je besluit naar Afghanistan te gaan eerst heel goed of de situatie stabiel is. Dit verandert van dag tot dag. En hou er rekening mee dat de meeste reisverzekeringen je uitstapje niet dekken.

Beste reistijd

De beste reistijd voor de Pamir Highway is tussen mei en eind september. Overdag is het dan vaak zonnig of een beetje bewolkt, en ’s nachts koelt het flink af. De winter is namelijk extreem in dit gebied. De hoge bergpassen zijn buiten deze maanden vaak volledig ondergesneeuwd.

In sommige periodes zijn delen van de Pamir highway zelfs gesloten vanwege de slechte begaanbaarheid van de wegen.

De beste tijd om de Pamir Highway te rijden is tussen mei en eind september

Veiligheid

Als je zegt dat je de Pamir Highway gaat afleggen, kun je nogal wat fronsende blikken krijgen. Allereerst omdat mensen vaak niet weten waar het ligt. Vervolgens vragen mensen zich af of het wel veilig is, als je zegt dat het in Kirgizië, Tadzjikistan en tegen de grens van Afghanistan ligt.

Onze ervaring is dat het erg veilig is. De situatie rondom de grens bij Afghanistan is stabiel (zomer 2019).  Check wel altijd voordat je gaat, en tijdens de reis, of de situatie is veranderd. De lokale mensen zijn behulpzaam en hartelijk tegenover toeristen.

Dus voel je vooral niet beperkt door alle spookverhalen en aannames die er op het internet leven. Geniet van de prachtige route!

Heb je na het lezen van deze blog toch nog vragen? Laat dan vooral een comment achter en dan proberen we zo snel mogelijk op je vraag terug te komen!